کد مطلب:33698 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:105

مرحوم فیض كاشانی كه كتاب احیاء العلوم را تهذیب كرده و «المحجه البیضاء» را نوشته است، در این موضع با غزالی اختلاف رای دارد و می گوید كه حتی همان مقدار هم جایز نیست و اگر كسی در روی حاكم جباری بایستد و سخن تندی بگوید و كشته شود، خود را ضایع كرده است یعنی هیچ گونه ثواب و پاداشی نصیب نمی برد. لذا همین مقدار هم از مسلمین خواسته نشده است. و روایاتی را در این باب از طریق شیعه می آورد.[1].

این سخن شاید به فیض نیز منحصر نباشد. پاره ای از علماء دیگر نیز عملا نشان داده اند كه عقیده شان همین بوده است- و لو آنكه این عقیده را در كتب و رسائلشان نیاورده باشند. شاید معدود كسانی معتقد بودند كه امر به معروف در برابر حاكمان جائر و مسلمان نما امر واجبی است. حتی بعضی نیز گفته اند احتمال تاثیر هم چندان لازم نیست و نفس قیام در اینجا محبوب است. باری برای شیعیان، قیام امام حسین علیه السلام حجتی قوی است كه رو در روی حاكم جائر می توان ایستاد و به هیچ روی هیچ حاكمی چنان نیست كه شرع او را مصون از این امر داشته باشد. اما البته حاكم غاصب غیر جائر، حكم دیگری دارد.

[صفحه 273]

صفحه 273.

1. «دانستی كه قرآن و اخبار اهل بیت چنین كاری را روا نمی شمارند و ائمه شیعه علیهم السلام، مومنان را نهی كرده اند كه خود را به ذلت افكنند و به كارهای بیش از توان خود همت گمارند» (المحجه البیضاء، ج 4، كتاب الامر بالمعروف، باب چهارم، ص 112).